Ilustración da cabeceira de Jimmy Liao

A ilustración da cabeceira pertence ao libro "Esconderse en un rincón del mundo" de Jimmy Liao.

16 dic 2013

AS VIAXES NO CINEMA: A QUIMERA DO OURO DE CHARLES CHAPLIN

Este luns 16 de decembro vimos de ver o filme de Chaplin na sesión do Club de Lectura, que será comentada á volta das vacacións. Reunímosnos uns 27 socios e disfrutamos un montón co humor de Charlot, sendo o primeiro filme que a maioría coñecía deste autor xenial. Quen maís e quen menos quedou con ganas de achegarse a outras obras del.

Coa desculpa do tema das viaxes que estamos a traballar este ano, é este un filme que esperamos programar na semana de cinema, no 2º trimestre, e pensamos que é boa idea que sexan os propios compañeiros/as do Club de Lectura que xa a coñecen, quen presenten A quimera do ouro ante o resto do alumnado. Dispostos e encantados coa idea están.




    




  A QUIMERA DO OURO            
  CHARLES CHAPLIN

FICHA TÉCNICA

TÍTULO: A quimera do ouro. (The gold rush)
DIRECCIÓN: Charles Chaplin.
GUIÓN: Charles Chaplin.
PRODUCIÓN: Alfred Reeves. / United Artist.
FOTOGRAFÍA: R. H. Totheroh.
MÚSICA: Charles Chaplin
ACTORES: Charles Chaplin, Mack Swain, Georgia Hale, Tom Murray, Henry Bergman, Malcom Waite, Betty Morrisey.
PAÍS: EE.UU.
ANO: 1925
DURACIÓN: 69 minutos.
XÉNERO: Cómico.


SOBRE O DIRECTOR:

            Charles Chaplin naceu ao redor de 1889 en Londres, nun barrio pobre. Era fillo de actores de music-hall. O seu pai abandonou a familia pouco despois de nacer Charlie         e morreu borracho. A súa nai acabou perdendo a cabeza e Charlie e o seu irmán viviron a miseria e tempos atroces de orfanatos, noites ao raso e días de fame. Lograron sobrevivir á catástrofe e se empregaron nunha compañía de teatro, music-hall, coa que fixeron xiras por Europa e EE.UU. Foi importante a súa formación e experiencia coa linguaxe da mímica nestes anos. En Broadway vai ser descuberto por Mack Sennett, produtor das súas curtametraxes cómicas dende 1914 e quen animou a gran creación de Chaplin: Charlot, o vagabundo, personaxe que debén un dos maís importantes do s. XX e que trascendeu os seus filmes,  tendo entidade case que real. O vagabundo adoita responder aos seus inimigos con patadas ou ladrillazos. A fórmula de Chaplin no momento de filmar consistía en xestos esaxerados e outros métodos de comedia física.
            Charlot estivo profundamente identificado coa época do cinema mudo. Cando na década de 1920 comezaron as producións sonoras, Chaplin negouse a encarar ao seu personaxe falado. De feito, en Luces da cidade (1931), non aparece ningún diálogo. Chaplin abandonou o seu personaxe no filme Tempos modernos, que finaliza co vagabundo camiñando por unha estrada sen fin cara ao horizonte, da man de Paulette Goddard. O filme foi practicamente mudo, aínda que nunha escena se puido escoitar cantar a Chaplin coa súa propia voz. Cústalle aceptar o cinema sonoro, porque pensaba que era posible comunicarse sen problema con imaxes e xestos, que esa era a esencia da linguaxe cinematográfica.
            O primeiro filme falado de Chaplin, O gran ditador (1940), significou un acto de desafío contra o nazismo. Foi filmado e lanzado un ano antes de que Estados Unidos entrara na Segunda Guerra Mundial. Chaplin interpretou o personaxe de Adenoid Hynkel, o ditador de Tomainia, inspirado no ditador alemán Adolf Hitler, que tiña un bigote similar ao de Charlot. Tamén presentou ao comediante Jack Oakie como Benzino Napaloni, o ditador de Bacteria, unha parodia ao ditador italiano Benito Mussolini.  Filme visto como un acto de valentía no momento político da época, tanto pola súa ridiculización do nazismo como pola súa representación de xudeos perseguidos polo réxime. Pois interviña o personaxe dun barbeiro xudeo, similar ao vagabundo, que tamén sufriu a persecución. Ao final, o barbeiro pronuncia un discurso denunciando a  ditadura, a codicia, o odio e a intolerancia, pronunciándose a favor da liberdade e a fraternidade humana. Foi prohibida en España e estreouse 36 anos despois, en 1976, cando xa falecera o ditador Francisco Franco e nas salas de cine de todo o país o público aplaudiu no the end.
            Chaplin é un dos artistas e autores máis completos do cinema: director, actor, guionista, compositor de música, formou parte da produtora e distribuidora United Artits, fundada en 1919 con outros artistas, o que lles conferiu independencia creativa e económica; e foi representativo do pensamento maís aberto do Hollywood daqueles anos, tanto que na época da “Caza deBruxas” (en EE.UU. entre 1950-56, acusacións infundadas sobre persoas sospeitosas de ser comunistas) tivo problemas polas súas ideas socialistas e acabou instalándose en Europa (Vevey, Suíza) ata a súa morte en 1977.
             Os xóvenes de hoxe pouco coñecen a Chaplin, e non disfrutaron da experiencia de escachar a rir coas súas peripecias. Pero os seus filmes son imperecederos e intemporais, e nunca é tarde para rescatalos e disfrutar co xenio dun dos pioneiros máis completos e perfeccionistas do cinema de principios do s. XX e un dos mellores humoristas de todos os tempos, xunto a Buster Keaton, Harold Lloyd e os irmáns Marx. Nas súas películas, facía referencia aos problemas e inxustizas da sociedade do seu tempo; entre eles, as dificultades, constantes loitas e humillacións dos inmigrantes desamparados e dos problemas laborais.
            Filmou infinidade de curtas de cinema cómico e obras mestras como: O chico (1921), Unha muller de París (1923), O circo (1928), Luces da cidade (1931), Tempos modernos (1936), O gran ditador (1940), Monsieur Verdoux (1947), Candilexas (1952), Unha condesa de Hong Kong (1966).
            A quimera do ouro (1925), é o filme polo que Chaplin quería ser recordado. Foi un dos máis caros, maís caprichosos e máis prolongados na súa rodaxe da historia do cinema. Fixo outra versión deste filme en 1942 onde engadiu música e voces en off..  Chaplin recibiu tres premios da Academia ao longo da súa vida: Mellor Banda Sonora e outros dous de carácter honorífico: Será en 1973 cando volve a EE.UU. para recibir o premio ao conxunto da súa obra, calificada como “de efecto incalculable na construción da arte cinematográfica neste século”. Chaplin recibiu unha estrela no Paseo da Fama de Hollywood en 1970. Foi nomeado Sir en 1975 á idade de 85 anos pola raíña Isabel II.


ARGUMENTO:

      
      Un vagabundo solitario, Charlot, absurdo e torpe aventureiro ataviado con bombín, chaqueta, zapatóns e bastón, diríxese a Alaska coa intención de atopar ouro. O filme ábrese cunha longa fila de buscadores de ouro trepando por unha montaña, en exteriores naturais, pero acabará sendo rodado en estudo cunha custosa reconstrución con xeso, fariña, etc, da paisaxe nevada de Alaska.
            Este filme é un dos mellores traballos de Charles Chaplin, considerado entre os mellores filmes da historia do cinema, xunto con outros seus. Máis ca unha comedia, é unha traxedia con trazos humorísticos que recrea a peripecia dun extraño nun mundo hostil en busca de compaña, esperanza e ilusión.
            Quizá estea lembrando, a soidade e miseria que sufríu o propio autor na súa infancia e adolescencia dende unha posición tenra e emotiva. 
Chaplin presenta o seu personaxe, un vagabundo do que non coñecemos o seu nome nin o seu pasado, un homiño de boa vontade con comportamientos bufonescos que nunca perde a dignidade. En plena febre do ouro trasládase a Alaska para probar fortuna nos seus fríos territorios co propósito de atopar unha mina. Deambulando polas súas montañas nevadas e populosas ciudades, coñecerá novas amizades e terminará namorándose.
            Fonda mestría a de Chaplin para compoñer emocións humanas cunha imaxinativa construción de gags e excelentes interpretacións. 
            A danza dos panciños, a cea do día de acción de grazas onde se come a súa propia bota, o desvarío imaxinativo do seu compañeiro que o convirte nun xigante polo ou a cabana ao borde do precipicio, son alguns exemplos da súa facilidade para ofrecer inesquecibles momentos de humor en situacións vitais fatalmente adversas.

CUESTIÓNS:

1-     Tema (en 1 ou 2 liñas)
2-     Argumento ( en 10 ou 15 liñas)
3-     Caracterización de personaxes principias ( que destaca na súa forma de ser e no seu aspecto exterior de significativo na historia).
4-     Que destacarías do personaxe de Charlot?. Que cres que representa?
5-     Destaca a túa escena ou secuencia favorita e di por que.
6-     Fai unha valoración do cinema mudo.
7-     Cres que este filme é unha boa comedia? Por que?
8-     Conclusión e valoración persoal do filme.


CITAS:

-“Alaska foi soño e esperanza, di a voz dos aventureiros, sirena do lonxano norte que lles atraía hacia os seus ermos e rexións descoñecidas. O paso Chilkoot cerraba o acceso ao ouro. Todos atopaban miseria e infortunio, moitos perdían a vida, algúns caían exhaustos, outros renunciaban e volvían, pero os valentes seguían”.

-“No tenía idea sobre qué maquillaje ponerme. No me gustaba mi personaje como reportero (en Carlitos periodista). Sin embargo en el camino al guardarropa pensé en usar pantalones bombachudos, grandes zapatos, un bastón y un sombrero hongo. Quería que todo fuera contradictorio: los pantalones holgados, el saco estrecho, el sombrero pequeño y los zapatos anchos. Estaba indeciso entre parecer joven o mayor, pero recordando que Sennett quería que pareciera una persona de mucha más edad, agregué un pequeño bigote que, pensé, agregaría más edad sin ocultar mi expresión. No tenía ninguna idea del personaje pero tan pronto estuve preparado, el maquillaje y las ropas me hicieron sentir el personaje, comencé a conocerlo y cuando llegué al escenario ya había nacido por completo.

-“Mirada de cerca, la vida parece una tragedia; vista de lejos, parece una comedia. Nunca te olvides de sonreír, porque el día en que no sonrías será un día perdido. La vida es una obra de teatro que no permite ensayos. Por eso, canta, ríe, baila, llora y vive cada momento, antes de que baje el telón y la obra termine sin aplausos. Hay que tener fe en uno mismo. Aún cuando estaba en el orfanato o recorría las calles buscando qué comer, me consideraba el actor más grande del mundo. La vida es maravillosa...si no se le tiene miedo. Sin haber conocido la miseria, es imposible valorar el lujo. Más que maquinaria necesitamos humanidad, y más que inteligencia, amabilidad y cortesía. Fui perseguido y desterrado, pero mi único credo político siempre fue la libertad.” (Ch.Chaplin)
-“Lo lamento, pero yo no quiero ser un emperador, ése no es mi negocio, no quiero gobernar o conquistar a alguien. Me gustaría ayudar a todos si fuera posible: a los judíos y a los gentiles, a los negros y a los blancos. Todos deberíamos querer ayudarnos, así son los seres humanos. Queremos vivir con la felicidad del otro, no con su angustia. No queremos odiarnos y despreciarnos. En este mundo hay sitio para todos, y la tierra es rica y puede proveer a todos. El camino de la vida podría ser libre y hermoso...”
(Fragmento de El gran dictador (1940), interpretado por el personaje del barbero).



6 dic 2013

LENDO ROBINSON CRUSOE

O pasado luns día 2 reunímonos para falar e vivir as aventuras de ROBINSON CRUSOE. Para estar cómodos, dispuxemos unha gran mesa no centro da biblioteca. Eramos unhas 20 persoas e conseguimos facer unha sesión onde o libro foi lido por case todos os presentes que, animándonos cada vez maís, partimos da localización no mapa dos itinerarios feitos por Robinson, para falar dos aspectos maís importantes do libro a través da selección de citas significativas.

Acompañamos a charla con algunhas secuencias cinematográficas desta historia dun náufrago  nunha illa deserta. Explicamos como este clasico da literatura universal chegou a convertirse nun mito contemporáneo, pois exemplifica a idea do home adaptando o medio ao estilo de vida europeo, como se dun colonizador se tratara. Acabará compartindo a súa illa e espantando a soidade coa chegada de Venres.


Ás veces unha lectura leva a outra e, neste caso, non puidems menos que recomendar ler a adaptación desta historia que fixera o escritor francés Michel Tournier, que titulou "Venres ou a vida salvaxe", onde lle dá a volta aos pesonaxes, e será agora o colonizado quen lle ensine outro modo de vivir na illa a Robinson.

Sorprendeunos atopar enteira na Rede, a versión fiel que o director de cine Luis Buñuel fixo no ano 1954 de Robinson Crusoe, un filme ben particular e pouco coñecido.

*Premendo na columna esquerda deste blog (Lecturas que fixemos) teredes colgadas as fichas de lectura destes dous libros.
                            -------------------  *  ------------------

Aproveitamos para anunciar que a seguinte sesión pensamos poder facela o luns 16 de decembro. Quedaremos para ver o filme de Charles Chaplin 
"A quimera do ouro
que nos permitirá compartir con  Charlot as peripecias dos buscadores de ouro en Alaska. Á volta de vacacións, en xaneiro quedaremos para comentala.

Siiii, xa sabemos!, é cinema mudo, en branco e negro, 
moi antiga, bufff!
... pero vos aseguramos que descubriredes a un xenio nunha aventura divertidísima e nun magnífico filme.